SöySəl Evi--- خانه شعر تركي

ابوالحسن راجي تبريزي

یکشنبه 10 دی 1391
+0 به یه ن

ابوالحسن راجي تبريزي،(1247ه.ق تبريز - 10 محرم 1292 يا 1293ه.ق درياي قلزم)بي شك بزرگترين نوحه سراي 300 سال اخير تاريخ تشيع،ابولحسن راجي ست.تاريخ وفات، شايد بي ربط به ارادت شاعر به اهل بيت(ع) نباشد.چرا كه سخناني در مورد نحوه ي مغروق شدن شاعر مي رود. واينكه وفات وي در دهم محرم يك مشيت و قدر تغيير ناپذير بوده است.
اگرچه وي يك شاعر نوحه سرا بوده است،اما در شعر كلاسيك تركي دستي توانا داشت.و جزو معدود شعرايي ست كه در هر دو زمينه موفق بوده است.نوع سبك شعر كلاسيك راجي بيشتر تأثير گزار از متقدمان بزرگي چون فضولي بوده است.بر شعراي تركي سراي بسياري نيز تأثير داشته است.البته در شعر نوحه تركي آزربايجاني،يك سند و مولد هميشه زنده مي باشد.

وي براي نوحه سرايي زبان تركي را برگزيده است اما در زبان فارسي قصايد،غزليات،رباعيات و فردهايي به سبك و سياق شعراي قرن ششم تا هشتم به جاي گذاشته است.

شعراي بزرگي عرض ارادت به راجي تبريزي كرده اند،مثال آن شكوهي مراغه اي كه خود از بزرگترين پيروان سبك عرفان نباتي و فضولي بوده است. و يا نظير سيد عظيم شيرواني كه از بزرگترين پيروان سبك فسلفي نسيمي و انوار بوده اند. همچنين شعرايي چون ملا محمد باقر خلخالي،حاج رضا صراف تبريزي،معجز شبستري،دلريش اردبيلي،ميرزا علي اكبر طاهر زاده،واحد و ... هر يك از اين نام هاي بزرگ كه به نوعي شاگردي و يا عرض ارادت به راجي كرده اند نشان از بزرگي راجي دارد.

كؤنلؤم گؤزؤن دالئنجا گئزه ر ائليه مه ز هراس
جلّادئن آختارور بو گنهكاره باخگيلن

راجي تبريزي

گللم گؤزؤن دالئنجا،گؤزؤم،گؤز گؤتؤرمه ره م
مقتوله باخ،ئؤلؤبدؤ گئنه قاتيل آختارئر

صراف تبريزي

امتحان ائليه دوم،اي ديل،هامئ خوبانئ دوروست
تاپمادئم بير جه نفر عهديله پيمانئ دوروست

راجي تبريزي

نولا ديل بيلمه سه رمزي-روخي-جانانئ دوروست
كيمدير اول كس كي،بيله معني-قرآنئ دوروست؟

سيد عظيم شيرواني

من-بينوايه آخر:سؤله مهربانيم عمّه
هاچانا كيمي خرابه،اولاجاق مكانيم عمّه

راجي تبريزي

من-بينوايه آخر:سؤله مهربانيم عمّه
هاچانا كيمي پالازسئز،قالاجاق مكانيم عمّه

معجز شبستري

عشق اهلي بو آفاقده رسوا گئره ك اولسون
مجنون كيمي سرگشته ي صحرا گئره ك اولسون

راجي تبريزي

ساقي،منه بير جامي-مصفّا گئره ك اولسون
مست ائله مه گه باده يي-مينا گئره ك اولسون

دلريش اردبيلي

نه عشق اوليدي،نه عاشق،نه حؤسني-ديلبر اوليدي
نه آيينه،نه صفا،اي كؤنؤل، نه جوهر اوليدي

راجي تبريزي

نه درس اولايدي،نه مكتب،نه علم صنعت اولايدئ
نه درسه،مكتبه،علمه فلانه حاجت اولايدئ

صابر

نه عشق اولايدئ،نه عاشيق،نه نازلئ آفت اولايدي
نه خلق اولايدئ،نه خاليق،نه اشكي حسرت اولايدئ

حسين جاويد

نيگارا،راضي اولما عاشقون جانانه سيز قالسون
اولور معشوق ايچؤن عيب عاشقي مستانه سيز قالسون

راجي تبريزي

گؤرؤم،اي بي وفا،زؤلفؤن هميشه شانه سيز قالسون
اوجانلار مسكني اغيارسئز بيگانه سيز قالسون

واحد


راجي در شعر تركي بيشتر دنباله رو فضولي و قوسي تبريزي بوده است:

سرو آزاد قدينله منه يكسان گؤرؤنؤر
نه يه سرگشته اولان باخسا خرامان گؤرؤنؤر

فضولي

چهره ي جامه ايچينده روخي - جانان گؤرؤنؤر
شفق ايچره دئيه سن مهري-درخشان گؤرؤنؤر

راجي

اي گؤل نه عجب سلسله ي مشكي-ترين وار
وي سرو،نه خوش جان آلئجئ عشوه لرين وار

فضولي

اي شوخ-پريوش عجب اينجه كمرؤن وار
نه يخشي سنون عاريضي-شمس و قمرون وار

راجي

سرگشته كؤنلؤمي ايكي دؤنيايه وئرمه رم
حقّا كي،من بو قطره ني دريايه وئرمه رم

قوسي

رويون صفاسيني،صنما،آيه وئرمه ره م
موسايه گؤرسن او تجلّايه وئرمه رم

راجي

عاشق اولدوم يئني باشدان بير پري روخساره من
مست من،بي عقل من،ديوانه من،بيچاره من

قوسي تبريزي

هجرونده دايماً گلورم آه و زاره من
بيچاره من،فلك زده من،بختي-قاره من

راجي

از شعراي فارسي زبان نيز حافظ و سعدي بيشترين تأثير را در راجي گذاشته اند:

سعديا مرد نكونام نميرد هرگز
مرده آن است كه نامش به نكويي نبرند

سعدي

قالوب بو پند منه يادگار پيريمدن
هميشه زنده بو عالمده نيك نام قالور

راجي

گفته بودم چو بيايي غم دل با تو بگويم
چه بگويم كه غم از دل برود چون تو بيايي

سعدي

به عيادت قدمي رنجه نما بر سر كويم
تا كه جان نامده بر لب غم دل با تو بگويم

راجي

هزار جهد بكردم كه درد عشق بپوشم
نبود بر سر آتش ميسّر كه نجوشم

سعدي

نماند در غم هجر تو صبر و طاقت و هوشم
دمي نگشت ميسّر ننالم و نخروشم

راجي

پدرم روضه ي رضوان به دو گندم بفروخت
نا خلف باشم اگر من به جوي نفروشم

حافظ

رفت اگر دل پي آن خال سيه گندم باز
نيستم ناخلف اولاد براي پدرم

راجي



بؤلوم : راجي تبريزيAZ-TR
یازار : ائشيلداق


بلاگا گؤره



    شعر توركي- خانه شعر توركي-شاعران و اديبان تورك-بيوگرافي شاعران تورك-زندگي نامه شاعران تورك-سويسل-
    شعر تركي-خانه شعر تركي-شاعران و اديبان ترك-بيوگرافي شاعران ترك-زندگي نامه شاعران ترك-

بؤلوم لر

سون یازیلار

باغلانتی لار

یولداش لار

آرشیو

ایمکان لار

سایغاج